.
Όπως, φυσικά, παρατηρήσατε λάμδα δεν υπάρχει. Δεν θυμάμαι ποιος σοφός είχε πει πως τα εύηχα ονόματα πρέπει να περιέχουν ένα υγρό σύμφωνο δηλαδή ένα λάμδα ή ένα ρο αλλά είναι από τις φράσεις που υιοθέτησα και ακολούθησα όποτε χρειάστηκε να δώσω κάποιο όνομα.
Τρία ρο και κανένα λάμδα στο όνομα του μεγάλου συνθέτη λοιπόν, ίσως αυτή η έλλειψη να του “βγήκε” αλλού. Προσέξτε !
Όταν στις 17 Νοέμβρη 1839, στο Teatro alla Scala di Milano έκανε το ντεμπούτο του ο μαέστρος με το έργο ” Oberto, conte de San Bonifacio” υπήρχαν τρεις γυναικείοι ρόλοι : της Cuniza μεν αλλά και των Imelda, Leonora, δε. Το λάμδα είχε κάνει την πρώτη του εμφάνιση στο έργο του σε γυναικείο ρόλο.
Ακολούθησε την επόμενη χρονιά το “Uno giorno di regno “ , όπου ο γυναικείος ρόλος ανήκε στην Giuletta. Η όπερα δεν «πήγε» καλά, παρ’ ότι η εισαγωγή της είναι μουσικά ευρηματική και παρά λίγο ο συνθέτης να τα παρατήσει. Ευτυχώς που όπως λέει η παράδοση το λιμπρέττο του “Nabucco” όταν έπεσε στο πάτωμα άνοιξε στα στιχάκια “Va pensiero sull’ ali dorate…” και άλλαξε ο ρους της μουσικής ιστορίας. 1842. Ανεπανάληπτος θρίαμβος, ουσιαστικά ο εθνικός ύμνος της Ιταλίας και σ’ ένα γυναικείο ρόλο η Abigaille.
Η "δική" μας Δ. Θεοδοσίου εκπληκτική Lucrezia στο "I due Foscari"
1843. Στο” I Lombardi alla prima crociata “ δυο γυναικείους ρόλους έχουν η Viclinda και η Giselda, την επόμενη χρονιά η Elvira στον « Ernani» και η Lucrezia στο « I due Foscari » αρχίζουν να κτίζουν παράδοση. Οι όπερες του 1844 είναι πολύ ψηλά στην λίστα του γράφοντος, προσωπικό γούστο.
Ένα μικρό διάλειμμα στην χρήση του λάμδα με την “Giovanna d’ Arco” Εδώ είναι υποχρεωτικό- η Ιωάννα της Λωρραίνης δεν μπορεί ν’ αλλάξει όνομα αλλά το 1845 έχει κι’ άλλη όπερα, την “Alzira” , όπου το λάμδα «εκδικείται», τώρα είναι και στον τίτλο της όπερας !
Ο,τι (πατριωτικό) ξεκίνησε ο Ναμπούκο, αποτελείωσε ο “Attila” με την περιβόητη φράση «έχεις τον κόσμο ολόκληρο, άσε την (αλύτρωτη τότε) Ιταλία σε μένα». 1846 στον γυναικείο ρόλο η Odabella.
Το 1847 έχουμε τρείς όπερες, την “ Macbeth “με την Lady Macbeth φυσικά, την “I Masnadieri” με την Amalia και την «Jerusalem» που είναι ουσιαστικά η όπερα “I Lombardi” σε γαλλικό λιμπρέττο.
Την επόμενη χρονιά η Gulnara εμφανίζεται στην όπερα “Il Corsaro”
To 1849 στην “La battaglia di Legnano” έχουμε την Lida ενώ η “Luisa Miller” μοιράζεται την «δόξα» της Αλτσίρας στον τίτλο της όπερας.
To 1850 έχουμε την όπερα “ Stiffelio” και την Lina σε γυναικείο ρόλο να συνεχίζει την παράδοση.
Το ενός έτους κενό μέχρι το 1852 καλύφθηκε με το παραπάνω με την καλύτερη- κατά την εκτίμηση του δημιουργού- όπερά του την “ Rigoletto “. Φυσικά ο γυναικείος ρόλος έχει το λάμδα του στο όνομα Gilda. Εδώ ακούγεται το la donna e mobile,.ίσως η πιο καλή μελωδία όλων των εποχών. Χαρακτηριστικό είναι πως ο μαέστρος δεν ανησυχούσε για τον ποιος θα είχε τον ρόλο του Δούκα στην πρεμιέρα. «Οποιος και να το πει την επόμενη μέρα θα το σιγανοσφυρίζει όλη η πόλη» λέγεται ότι είχε πεί και δικαιώθηκε απόλυτα..
Στην πιο αναγνωρίσιμη όπερα του Βέρντι την “ Il Trovatore” υπάρχει η Leonora και στην πιο δημοφιλή την “ La Traviata” πρωταγωνιστεί η Violetta. Το 1853 ίσως ήταν η χρονιά του Βέρντι, δύο τεράστιες επιτυχίες.
Είναι φυσικό μετά από τέτοιον καταιγισμό αριστουργημάτων να υπάρξει ύφεση. Ο μαέστρος στρέφεται σε «πολιτικές» όπερες, τα πάθη συγκλονίζουν το νεοσύστατο κράτος της Ιταλίας. Το 1855 ανεβαίνει η “ Les Vepres Siciliennes”, ο γυναικείος ρόλος ανήκει στην duchesse Helene και το 1857 στην “ Simone Boccanegra” η κόρη του Maria είναι γνωστή με το όνομα Amelia Grimaldi ώστε να διατηρηθεί η παράδοση του λάμδα. Την ίδια χρονιά στον “Aroldo” υπάρχει η Elena η εξαδέλφη της Μίνας σε πιο μικρό ρόλο βέβαια αλλά διατηρώντας την παράδοση του λάμδα.
Το 1859 έχουμε το αριστουργηματικό και πρωτοποριακό έργο το “ Un ballo in maschera” με την Amelia αλλά και η μάγισσα Ulrica έχει κι’ αυτή το λάμδα της.
Η Ιταλία και η Γαλλία είναι πλέον μικρές για να χωρέσουν το μέγεθος του Βέρντι. Επίθεση μέσα στο στόμα του λύκου, στην Αγία Πετρούπολη, στην «φυσική» έδρα του Μουσσόργκσκι και του Βάγκνερ, εκεί δίνεται η πρεμιέρα της “La forza del destino “ το 1862. Κι εδώ υπάρχει ο ρόλος της Leonora. Ισως ανάμεσα στους μαγεμένους θεατές να υπήρχε ένας νεαρός Ρώσος μουσικός. Την επόμενη χρονιά κάνει την εμφάνισή του στην Αγία Πετρούπολη ο σαφώς επηρεασμένος από τον Βέρντι Πιοτρ Τσαϊκόφσκι…
Η κατάκτηση της Ευρώπης ολοκληρώνεται με την Ιβηρική χερσόνησο το 1867. Η όπερα “Don Carlo” αναφέρεται στην ανάμειξη της εκκλησίας στην πολιτική, η μουσική περνά σε δεύτερο ρόλο. Υπάρχει όμως το «σαρακήνικο» τραγούδι που έγινε περισσότερο γνωστό όταν αργότερα το χρησιμοποίησε ο Μπιζέ στην Κάρμεν του. Δύο γυναικείοι ρόλοι με τα λάμδα τους η Elisabethe de Valois και η Princesse Eboli μετέχουν του έργου.
Και μετά την Ευρώπη τι ;
Μα φυσικά ολόκληρος ο κόσμος.
Προετοιμασία για την “Aida “ την πιο ακριβοπληρωμένη παραγωγή (200 000 χρυσές λίρες !!) που συνόδευσε τα εγκαίνια της Διώρυγα του Σουέζ το 1871. Το κομμάτι Gloria all Egitto γίνεται «επί τόπου» ο εθνικός ύμνος της Αιγύπτου. Εδώ δεν υπάρχει γυναικείος ρόλος με λάμδα στο όνομά του, ίσως τα πολλά λεφτά, ίσως η απαραίτητη εξαίρεση στον κανόνα.
Ότι και να ήταν η επόμενη όπερα άργησε κατά 16 ολόκληρα χρόνια. Ισως τα λεφτά αλλά περισσότερο η συναίσθηση ότι το κοινό είναι πλέον «παγκόσμιο» και πρέπει να ικανοποιηθεί το γούστο παγκόσμια και όχι με τα κριτήρια ενός λαού ή δύο «συγγενικών». Οι επιλογές για τα λιμπρέττα είναι πλέον ο «παγκόσμιος» Σαιξπηρ και η μουσική όχι πλέον δραματική παρ’ ότι η υπόθεση στον “Otello” είναι. Και ο γυναικείος πρώτος ρόλος δίνεται στην Desdemona αλλά η υπηρέτριά της λέγεται Emilia και επαναφέρει το λάμδα στο προσκήνιο.
Εξη χρόνια μετά, το 1893, έγραψε την τελευταία του νότα στην μοναδική κωμωδία που μελοποίησε. Προσωπικά πιστεύω πως ήταν στάση ζωής. Ακόμα και τα λόγια του Σαίξπηρ στο τέλος «όλα είναι μια τρέλλα» συμφωνούν. Παίρνουμε τη ζωή μας στα σοβαρά για να δημιουργήσουμε, αλλιώς δεν γίνεται τίποτε το καλό, αλλά δεν παραμυθιαζόμαστε, όλα είναι μια τρέλλα σαν το λάμδα που εμφανίζεται και στον “Falstaff” στον ρόλο της Alice
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου